Birleşik Kıbrıs – İki Toplumlu Barış İnisiyatifi: “Zaman Daralıyor, Harekete Geçme Zamanıdır”

ORTAK BİLDİRİ

BM Genel Sekreteri’nin özel danışmanı Jane Holl Lute, çözüm için esaslı müzakerelerin yeniden başlaması için 5 + 1 gayri resmi toplantıyı hazırlamak için burada. Zaman daralıyor. Yeniden birleşme için tüm güçler, her iki tarafın müzakereleri derhal yeniden başlatma iradesini göstermelerini talep ederek çabalarını birleştirmelidir.

1-     2020 yılının başlangıcında başarıyla geçmiş Kıbrıs konusundaki Berlin toplantısının ardından BM, uluslararası toplum ve Kıbrıs Rum ve Kıbrıs Türk sivil toplum, Guterres Çerçevesine dayalı sonuçlara zemin hazırlamak için Kıbrıs’taki iki lideri etkili bir şekilde çalışmaya çağırmıştı.  Yaklaşık bir yıl önce, Kıbrıs Rum liderliği olumlu adımlar atmak yerine, her iki tarafta da tek bir vakanın kaydedilmediği bir dönemde Covid 19 salgınıyla mücadele bahanesiyle dört geçiş noktasını kapatmaya gitmişti. Kıbrıs Türk tarafı diğer geçişlerde ise daha fazla önlem alarak gerginlik ortamı yaratmıştı. Virüsün adaya girmesini engellemek için limanlarda ve havaalanlarında ortak önlemler almak yerine, bölünme hattını kapatarak, iki toplum arasındaki işbirliğinin olumlu etkilerini zedelemek için tehlikeli bir siyasi oyun oynanmıştır. Virüs, her iki taraftaki havaalanlarından ve limanlardan gelmiştir.

2-     Ateşkes hattındaki kontrol noktaları Nisan 2003’ten beri daha önce hiç kapatılmamıştı. O sırada başka önemli tedbirlerin yokluğu göz önüne alındığında, kontrol noktalarının kapatılması iki toplumdan barış güçlerinden olumsuz bir tepki yaratmış, her iki taraftan iki toplum arasındaki güveni zedelemeden, zorluklarla ortaklaşa yüzleşmeleri çağrısında bulunulmuştur.  Geçiş noktalarını açık tutmak için iki toplumlu eylem, önce tutuklamalar ve gözdağıyla, ardından da polisin yersiz kuvvetiyle karşı karşıya kalınmıştır.

3-     Birinci günden itibaren Birleşik Kıbrıs – İki Toplumlu Barış İnisiyatifi her iki tarafı da dayanışma ruhuyla işbirliğini artırarak ve ülke çapında bu tür adımları planlayarak salgınla mücadele etmek için adımlar atma çağrısında bulunmaktadır. Sağlığı korumak için bilimsel temelli uygun önlemlerinin uygulanması ve tıpkı ülkenin geri kalanı gibi kontrol noktalarının da açık kalmasını talep ediyorduk. Geçiş noktalarının kapanması çok büyük sorunlar yaratmış: geliri olmayanlar, tedavisi olmayanlar, izole edilmiş köyler, ayrılmış aileler ve çok daha fazlasına neden olmuştur.

4-     Bir yıl sonra, ellerinde çok daha fazla araç, aşılar ve hızlı testlerle, iki tarafı acilen kontrol noktaları açmaya ve salgınla mücadele için işbirliğini artırmaya çağıran son BM Güvenlik Konseyi Kararı – 2561’e rağmen kontrol noktaları ısrarla kapalı kalmaya devam ediyor.

BM Güvenlik Konseyi’nin 2561 sayılı Kararında, her iki tarafa gelecek müzakerelere kararlılıkla zemin hazırlamaları yönünde ivedi çağrıda bulunmaktadır. BM Genel Sekreterinin “kısıtlamaların devam etmesi halinde toplumlar arasındaki etkileşim ve güven düzeyleri üzerinde ve daha geniş anlamda barış süreci üzerinde önemli olumsuz etkileri olabileceği” yönündeki uyarısına katılıyoruz.

Harekete geçme zamanıdır, dolayısıyla her iki tarafa da çağrımız:

1. Tüm geçiş noktaları, sağlık uzmanlarının yönlendirdiği şekilde akılcı sağlık kontrolleriyle acilen yeniden açılmalıdır.

2. Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türklerin ortak iradesi neticesiyle çözülmemiş sorunlar üzerinde sonuca varılması için sunulan BM Genel Sekreteri Çerçevesi temelinde kapsamlı bir çözüme varılması. Çerçeve üzerinde halihazırda mutabık kalınmıştır: İlgili BM kararlarında belirtildiği gibi Siyasi Eşitliğe dayalı İki Bölgeli, İki Toplumlu Bir Federasyon. Ülkemizi yeniden birleştirmek için bugüne kadarki tüm yakınlaşmalara saygı duyulmalı ve bunların üzerine inşa edilmelidir. Bu amaçla, Kıbrıs’ın yeniden birleşmesi için Sivil Meclis organize etmekteyiz.

3. Hidrokarbon arama ve saha geliştirme üzerine bir moratoryum uygulayarak müzakere koşulları yaratılmalıdır.

4. Mağusa ile ilgili BM kararları uygulanmalıdır.

5. Kayıp Şahıslar,  Eğitim, Kültürel Miras, kadınlar ve gençlerin katılımcılığı için çalışan İki Toplumlu Teknik Komiteleri ve Sivil Toplumu güçlendirerek, insanlar arasındaki ilişkileri geliştirerek ve güveni arttırarak çözüme ulaşma koşulları yaratılmalıdır.

6. Konuyla ilgili mevcut ilerlemenin şansını tersine çevirmek için CMP – Kıbrıs Kayıp Şahıslar Komitesi ve Kayıp Şahıslar için çalışan sivil kuruluşlara uygun Covid19 protokolleri dahilinde faaliyet göstermeleri, inceleme ve kazıları ilerletmeleri için destek ve yetki verilmelidir.

7. Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türk yetkilileri basında kullandığı dile dikkat etmelidir. Kışkırtıcı        değil barış diliyle toplumları birleştirmelidir. Irkçı, şöven saldırılar karşısında önleyici         tavırları olmalı, bu saldırıları durduracak yasalar oluşturulmalı ve kararlılıkla işbirliği yapılmalıdır.

Birleşik Kıbrıs – İki Toplumlu Barış İnisiyatifi

8 Mart 2021

PRESS STATEMENT

The UN Secretary-General`s special envoy, Jane Holl Lute is here to prepare the 5+1 informal meeting for the resumption of substantive negotiations for a settlement. Time is running out. All forces for reunification must join their efforts to demand that the two sides demonstrate their will to immediately resume negotiations.

1. From the beginning of year 2020 we were calling on the two leaders to prepare the ground for a results-oriented final conference on Cyprus based on the Guterres Framework. However, instead of positive steps, without a single infection recorded on either side, the Greek Cypriot leadership proceeded to unilaterally and unjustifiably close four crossing points with the pretext of combating the spread of Covid-19. In retaliation, the Turkish Cypriot side proceeded to take further measures on other crossing points creating an atmosphere of tension. Instead of uniting to commonly take measures at ports and airports to stop the virus from entering the island, by sealing the division line, they played a dangerous political game to damage the positive effects of cooperation between the two communities. The virus came through the airports and ports on both sides.
2. Given that the checkpoints had never before been shut since April 2003 and the absence of any other substantial measures at the time to control the pandemic, the closure of the checkpoints generated a negative reaction from peace forces in both communities, who urged the two sides to jointly face the challenge without undermining trust between the two communities. Bi-communal action to keep the crossing points open was first met with arrests and intimidation and subsequently with police unwarranted force.
3. From day one the Bi-communal Peace Initiative –United Cyprus had been calling on the two sides to take steps to combat the pandemic by enhancing their cooperation in a spirit of solidarity and by planning such steps on a country wide basis. We had been demanding that the check points should remain open just like the rest of the country implementing proper scientifically based measures to safeguard health.  Closing of the crossing points has created huge problems: People were left with no income and no treatment, villages were isolated, families separated and so much more.
4. A year later, with a lot knowledge and tools in hand, vaccines and rapid tests, the check points insistently remain closed, despite the recent UN Security Council Resolution 2561 calling the two sides to urgently proceed to open check points and enhance their cooperation to combat the pandemic.

The UN Security Council Resolution 2561 strongly calls on both sides to do their utmost to prepare the ground for the coming negotiations. We join the UNSG’s warning that “restrictions should they continue, could have a significant negative effect on levels of interaction and trust between the communities and on the peace process more broadly”. It is time for action, hence we call upon the two sides:

1. To urgently reopen all crossing points with rational health checks as directed by health professionals.
2. To effect the common will of Greek and Turkish Cypriots on the basis of the UNSG’s Framework to conclude on outstanding issues and arrive at a comprehensive settlement. The framework is already agreed upon: A Bi-Zonal, Bi-Communal Federation based on Political Equality as outlined in relevant UN resolutions. All convergences to date need to be respected and be built upon to reunite our country.
3. To create the conditions for negotiations by effecting a moratorium on hydrocarbon exploration and field development.
4. To implement the relevant UN resolutions on Famagusta.
5. To empower and support  the Bi-Communal Technical Committees and Civil Society working for Education, Cultural Heritage, for the Missing Persons, for women and youth engagement, for enhancing contacts among people and improve confidence to create the conditions for achieving a settlement.
6. To support and grant authority to the CMP and Civil organizations working for the Missing Persons to function within the appropriate Covid19 protocols and progress the investigations and exhumations so as to reverse the current luck of progress on the issue.
7. To ensure that Greek Cypriot and Turkish Cypriot officials pay attention to the language used in media. They should unite societies with the language of peace, not provocation. They should have a preventive attitude against racist and chauvinistic attacks, laws should be established to stop these attacks and cooperation be effected decisively.

The Bi-communal movement is determined to defend what has been achieved to date in the negotiation process and will struggle to see the reunification and peace process through to conclusion. To this effect the process of establishing a Bi-communal Civic Assembly has acquired momentum and is expected to materialize soon.  We call upon the UN SG to proceed with firm steps towards reconvening the negotiation process being confident that the majority of Cypriots on both sides of the divide fully back his “proposals” on the table.

The Bi-communal Peace Initiative-United Cyprus

8th March, 2021

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η ειδική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα των  Ηνωμένων Εθνών, Jane Holl Lute, βρίσκεται στην Κύπρο  για να προετοιμάσει την άτυπη συνάντηση των   5+1 για την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων για διευθέτηση του Κυπριακού. Έχουμε ήδη υπερβεί κάθε χρονικό περιθώριο. Όλες οι δυνάμεις που μάχονται για την  επανένωση της χώρας μας  οφείλουν να συσπειρωθούν  για να απαιτήσουν από τις δυο πλευρές να επιδείξουν την απαραίτητη βούληση για την άμεση επανέναρξη των  διαπραγματεύσεων.

1. Από τις αρχές του 2020 καλούσαμε τους δύο ηγέτες να εργαστούν για την προετοιμασία του εδάφους  στη βάση του πλαισίου του ΓΓ του ΟΗΕ  με στόχο μια νέα αποτελεσματική διάσκεψη για το Κυπριακό. Ωστόσο, αντί για θετικά βήματα, χωρίς να είχε καταγραφεί ούτε μία λοίμωξη και στις  δύο πλευρές, η ελληνοκυπριακή ηγεσία προχώρησε στο μονομερές και αδικαιολόγητο κλείσιμο τεσσάρων σημείων διέλευσης με το πρόσχημα της καταπολέμησης της εξάπλωσης του Covid-19. Σε αντίποινα, η τουρκοκυπριακή πλευρά προχώρησε στη λήψη περαιτέρω μέτρων σε άλλα σημεία διέλευσης δημιουργώντας κλίμα έντασης. Αντί της κοινής δράσης για λήψη μέτρων σε λιμάνια και αεροδρόμια για  περιορισμό της εισόδου του κορωνοϊού στο νησί, κλείνοντας τα σημεία διέλευσης  παίχτηκε ένα επικίνδυνο παιχνίδι με στόχο την πρόκληση ζημιάς στα θετικά αποτελέσματα  της συνεργασίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων.  Ο υιός τελικά μπήκε από τα λιμάνια και αεροδρόμια και στις δύο πλευρές.
2. Με δεδομένο το γεγονός ότι από το 2003 πότε δεν έκλεισαν τα οδοφράγματα και το γεγονός ότι μέχρι τότε δεν είχαν ληφθεί ουσιαστικά μέτρα για αντιμετώπιση της πανδημίας, το κλείσιμο των οδοφραγμάτων πυροδότησε την άμεση αντίδραση των φιλειρηνικών δυνάμεων και στις δύο κοινότητες που απαίτησαν από τις δύο ηγεσίες να πάρουν κατάλληλα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας χωρίς να υποσκάπτουν την εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Η δικοινοτική δράση για να διατηρηθούν ανοικτά τα οδοφράγματα αντιμετωπίστηκε με συλλήψεις και εκφοβισμό και στη συνέχει με υπέρμετρη αστυνομική βία.
3. Από την πρώτη μέρα η Δικοινοτική Πρωτοβουλία Ειρήνης – Ενωμένη Κύπρος είχε ζητήσει από τις δύο πλευρές να ενισχύσουν την συνεργασία τους σε πνεύμα αλληλεγγύης για να γίνει κατορθωτή η αντιμετώπιση της πανδημίας , σχεδιάζοντας  από κοινού μέτρα για ολόκληρη την Κύπρο. Ζητούσαμε να διατηρηθούν ανοιχτά τα οδοφράγματα όπως ανοιχτή ήταν η διακίνηση από πόλη σε πόλη, εφαρμόζοντας τα κατάλληλα μέτρα στη βάση των προτάσεων των επιδημιολόγων.  Το κλείσιμο των οδοφραγμάτων δημιούργησε τεράστια προβλήματα:  Άνθρωποι παρέμειναν χωρίς εισόδημα, άλλοι χωρίς τη θεραπεία τους, χωριά αποκλείστηκαν, οικογένειες παρέμειναν χωρισμένες και πολλά άλλα.
4. Ένα χρόνο μετά, παρόλη την συσσωρευθήσα γνώση και τα νέα εργαλεία, εμβόλια και rapid tests, τα οδοφράγματα παραμένουν πεισματικά κλειστά σ’ αντίθεση με το ψήφισμα  2561 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ όπου καλούνται οι δύο πλευρές άμεσα να επανανοίξουν τα οδοφράγματα και να ενισχύσουν τη συνεργασία τους για αντιμετώπιση της πανδημίας.

Το ψήφισμα 2561 του Συμβουλίου  Ασφαλείας επιτακτικά ζητεί από τις δύο πλευρές να προετοιμάσουν το έδαφος για τις επικείμενες συνομιλίες. Ενώνουμε τη φωνή μας με την προειδοποίηση του ΣΑ του ΟΗΕ  πως « εάν συνεχιστούν οι περιορισμοί θα έχουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στο επίπεδο επαφών  και εμπιστοσύνης μεταξύ των κοινοτήτων και στην ειρηνευτική διαδικασία ευρύτερα». Είναι ώρα για δράση, γι’ αυτό καλούμε τις δύο πλευρές όπως :

1. ΄Αμεσα διανοίξουν όλα τα οδοφράγματα με εύλογες διαδικασίες ελέγχου βασισμένες στις προτάσεις των επαγγελματιών υγείας.
2. Εφαρμόζοντας τη κοινή βούληση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, στη βάση του πλαισίου του ΓΓ του ΟΗΕ ολοκληρώσουν τα εκκρεμούντα ζητήματα και καταλήξουν σε μια ολοκληρωμένη Λύση του κυπριακού. Το πλαίσιο είναι ήδη συμφωνημένο: Μια Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία βασισμένη στη πολιτική ισότητα όπως ορίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Το σύνολο των συγκλήσεων θα πρέπει να διαφυλαχθεί και ν’ αποτελέσει την βάση για οικοδόμηση της συμφωνίας που θα επανενώσει τη χώρα.
3. Δημιουργήσουν κατάλληλες συνθήκες για διαπραγματεύσεις εφαρμόζοντας ένα μορατόριουμ ερευνών και ανάπτυξης  υδρογονάνθρακων.
4. Εφαρμόσουν τα σχετικά ψηφίσματα των ΗΕ για  την Αμμόχωστο.
5. Ενδυναμώσουν  και στηρίξουν τις  Δικοινοτικές Τεχνικές Επιτροπές  και τη Κοινωνία των Πολιτών που εργάζονται σε ζητήματα, Παιδείας, Πολιτιστικής Κληρονομιάς,  Αγνοουμένων, για την εμπλοκή  γυναικών και νεολαίας για επέκταση των επαφών μεταξύ των ανθρώπων ενισχύοντας την εμπιστοσύνη και καλλιεργώντας τις συνθήκες για επίτευξη συμφωνίας.
6. Στηρίξουν  και εξουσιοδοτήσουν τη ΔΕΑ και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που εργάζονται για τα ζητήματα των Αγνοουμένων για να επαναλειτουργήσουν,  εφαρμόζοντας τα  κατάλληλα πρωτόκολλα, με στόχο την ενίσχυση των ερευνών και εκταφών για να αναστραφεί η καταστροφική έλλειψη προόδου στο ζήτημα αυτό.
7. Εξασφαλίσουν ότι οι Ελληνοκυπριακές και Τουρκοκυπριακές αρχές επιδείξουν προσοχή στη ρητορική που χρησιμοποιείται στα ΜΜΕ. Θα πρέπει να έχουν στόχο την επανένωση των κοινοτήτων με τη γλώσσα της ειρήνης και όχι των προκλήσεων.   Με στόχο την πρόληψη ρατσιστικών και σοβινιστικών επιθέσεων θα πρέπει να ληφθούν κατάλληλα νομοθετικά μέτρα που θα τα αποτρέπουν και να δημιουργούν κατάλληλες συνθήκες συνεργασίας.

Το δικοινοτικό κίνημα είναι αποφασισμένο να προασπίσει το κεκτημένο των συνομιλιών και θ’ αγωνιστεί μέχρι την επίτευξη της επανένωσης και της ειρήνης. Με αυτό το στόχο η διαδικασία ίδρυσης της Δικοινοτικής Συνέλευσης των Πολιτών που βρίσκεται σε εξέλιξη έχει αποκτήσει δυναμική και θα πάρει σάρκα και οστά σύντομα. Καλούμε τον ΓΓ του ΟΗΕ όπως με σταθερά βήματα προχωρήσει στη επανέναρξη της διαπραγματευτικής  διαδικασίας, έχοντας τη βεβαιότητα  πως οι προτάσεις του στο τραπέζι των συνομιλιών,  έχουν τη  στήριξη της  πλειοψηφίας των Κυπρίων και από τις δύο πλευρές του συρματοπλέγματος.

Δικοινοτική Πρωτοβουλία Ειρήνης –Ενωμένη Κύπρος

8η Μαρτίου, 2021